"Miara Człowieka" - Marco Malvaldi

Rok 1493, Mediolan. Leonardo da Vinci pracuje nad posągiem konnym Francesco Sforzy - nieżyjącego już ojca Ludovico Il Moro, obecnego pana Mediolanu. Prace trwają już lata, a Ludovico coraz bardziej się niecierpliwi, co nie pozostaje bez wpływu na jego stosunki z artystą. Jednak gdy na Piazzale delle armi zostaje znalezione ciało mężczyzny, bez wahania prosi on Leonarda by przyjrzał się ofierze i ustalił przyczynę śmierci. Szybko okazuje się, że było to morderstwo, a co gorsza - część większego spisku. Artysta pracujący jednocześnie nad śledztwem, pomnikiem i tajnym zleceniem od Ludovico ma jednak jeszcze jeden problem, którego nie jest na razie świadomy - dwóch nie całkiem ogarniętych zbirów pragnących za wszelką cenę zdobyć jego tajemniczy notes, z którym nigdy się nie rozstaje...

     

Wspominałam już nie raz i nie dwa, że kocham miłością głęboką gry z serii Assassin's Creed. Moją ulubioną jest druga część, która zabiera nas do renesansowej Florencji, gdzie poznajemy między innymi mistrza Leonarda da Vinci. Czy mogłam zatem przejść obojętnie obok książki, która obiecuje ubrać go w buty Sherlocka Holmesa? Absolutnie nie. Spodziewałam się typowego kryminału, tyle że osadzonego 500 lat temu. To by mi wystarczyło. Tymczasem dostałam coś więcej - coś, czego kompletnie się nie spodziewałam.
    

- Cieszę się, widząc, że kuchnia Cateriny przypadła wam do gustu. Gdybyście jeszcze chcieli odrobinę czerwonej cykorii...

- Nie, dziękuję, nie jadam krajobrazu. Mięso i wino, to jest to, czego człowiek potrzebuje.

Że moje oczekiwania nieco rozminęły się z rzeczywistością zrozumiałam bardzo szybko - dokładnie w momencie gdy czytając spis postaci występujących w książce przeczytałam słowa: "Ludovico Il Moro - książę Bari i pan Mediolanu, metr dziewięćdziesiąt makiawelizmu, syn Francesca Sforzy. Nie ma pewności, czy woli ludźmi rządzić, czy też ich dymać, ale z obydwu czerpie ogromną przyjemność.". Wzięta z zaskoczenia parsknęłam w kubek z herbatą, jednak opatrzność czuwała nad książką i uchroniła ją od herbacianych plam. Kota niestety już nie. Jednak przytoczony fragment daje pojęcie o tym, czego możemy spodziewać się w środku - czyli sporej dawki inteligentnego humoru porządnie doprawionego sarkazmem. A to właśnie tygryski lubią najbardziej.

Zaryzykowałabym twierdzenie, że to komedia historyczno-kryminalna. Ale niech Was to nie zwiedzie, mamy tutaj naprawdę porządnie skonstruowaną intrygę i spore napięcie, choć towarzyszy mu niejakie rozbawienie. Do naszego morderstwa przyłączają się polityka i ekonomia tworząc razem naprawdę ciekawy spisek. Mamy typowe dla kryminałów powolne odkrywanie kolejnych śladów i stopniowe konstruowanie teorii, wszystko zrobione jak należy. Jeśli chodzi o część historyczną to jest bardzo przyjemnie dyskretna. przez większość lektury nie czuć, że czyta się o czasach renesansu, jednak autor regularnie zaskakuje nas szczegółami życia w epoce. Dla mnie były one szalenie ciekawe i czytałam je z wielką uwagą, dla mniej zakręconych na tym punkcie też z pewnością okażą się interesujące. No i zabawne. "Zabawne" to słowo przewodnie tej recenzji.

Jednak książę Orleanu nie mógł swobodnie zadecydować o zrobieniu tego, na co miał ochotę, a wręcz musiał być posłuszny królowi. Swojemu królowi. To jest temu małemu, irytującemu kretynowi, o którym była mowa wcześniej, a który nie byłby w stanie podbić nawet wychodka, a co dopiero królestwa.

Styl autora jest lekki i - ponownie - zabawny. Kolejne strony znikają szybko, zdania są ułożone poprawnie, nie ma zbędnych opisów ani rozważań filozoficznych. Każdy podrozdział zaczyna się słowami, którymi skończył się poprzedni - może nie jest to szczególnie oryginalny zabieg, ale muszę przyznać, że sprawił mi dużo radości. Dzięki niemu całość wydawała się bardziej spójna. Ale najbardziej podobały mi się fragmenty, w których narrator zwracał się bezpośrednio do czytelnika i raczył go kolejnymi sarkastycznymi uwagami na temat bohaterów. Taka narracja stosowana jest dość rzadko, a szkoda, bo nadaje lekturze smaczku.

Jedyne, czego mogę się uczepić, to bohaterowie. Być może książka po prostu była zbyt krótka, żeby dobrze ich rozwinąć, możliwe również, że żartobliwy ton gryzł się z głęboko przemyślanymi postaciami - w każdym razie ten element nieco kulał. Leonardo, główny bohater, jest ukształtowany bez zarzutu, ale już pozostałe postacie trochę się ze sobą zlewają. Mają przebłyski charakteru, ale częściej zachowują się bardzo podobnie i - nie czarujmy się - nie są jakoś specjalnie wyraziste. Jednak nie jestem do końca pewna jak to ocenić. Oczywistym jest, że w komedii szukamy przede wszystkim humoru, a bohaterowie są tworzeni w celu bawienia czytelnika a nie zaspokajania jego psychoanalitycznych ambicji. Mimo wszystko, musiałam na to zwrócić uwagę.

Ludovico przez chwilę pozostał w ciszy. Jego twarz pokryła się purpurą.

Następnie wybuchnął śmiechem.

Zdrowym śmiechem, niczym dziecko na widok mężczyzny, który poślizgnął się i upadł na lodzie, albo kobiety wykonującej dwadzieścia sześć manewrów, by zaparkować swoją karocę w miejscu, na którym zmieściłyby się dwie.

 
"Miara Człowieka" okazała się sporą niespodzianką. Wciągająca, zabawna, inteligentna. Nie spodziewałam się po niej takiej dawki humoru ani tak porządnego wykonania. Nie spodziewałam się też, że pewnej pięknej soboty będzie mi w brzuchu burczało przez trzy godziny, bo książka tak mnie wciągnie, że nie będę chciała jej odłożyć żeby zrobić sobie śniadanie... Cóż, jestem na tak i chcę więcej. Bawiłam się doskonale i śmiałam się w głos - czy potrzeba jeszcze jakiejś zachęty? Książka zdecydowanie dla wszystkich, od miłośników fantasy, przez fanów kryminałów, po zaczytujących się w romansach. Gorąco polecam!

Moja ocena: 8/10

Za możliwość przeczytania książki dziękuję wydawnictwu Bukowy Las.