"Robert i Róża" - Małgorzata Klunder

Nazwisko zobowiązuje, prawda? Prawda, a przynajmniej prawda w przypadku rodziny Niziołków, którzy przez pokolenia wykazują się niezwykłym przywiązaniem do historii, które wyszły spod pióra Mistrza Tolkiena. "Władca Pierścieni" towarzyszy im w życiu codziennym i podczas wyjątkowo ważnych wydarzeń - z resztą nie tylko on. Cała rodzina przejawia wyjątkowe zamiłowanie do całej literatury, a także wyjątkową pamięć do cytatów, które bez wysiłku wplatają w każdą rozmowę. Zwłaszcza jeśli jest to rozmowa, w której muszą bronić swoich ukochanych dzieł - wówczas stają się iście po niziołkowemu uparci i niezłomni...

Gdybym miała wybrać jedną książkę lub serię, która najbardziej wpłynęła na moje życie, musiałabym wybrać "Władcę Pierścieni". Przeczytałam ją mając 12 lat i po raz pierwszy doświadczyłam tego wspaniałego uczucia, kiedy możesz nie jeść i nie spać, bo świat rzeczywisty przestaje istnieć gdy zanurzasz się w lekturze. Trzeci tom czytałam z wypiekami na policzkach - mówię to w sensie bardzo dosłownym, czułam jak pulsuje w nich ciepło - i był to jak dotąd jedyny taki przypadek. "Władca Pierścieni" zapoznał mnie z fantastyką, moim ulubionym gatunkiem po dzień dzisiejszy, i pobudził do pracy moją wyobraźnię, która wciąż nie przestała produkować niezliczonych historii. A co najważniejsze, pokazał mi jak zajebiste może być obcowanie z literaturą.

W tym kontekście nikogo chyba nie zdziwi, że rzuciłam się na "Roberta i Różę" wiedząc niewiele ponad to, że w tej książce jest wspomniany "Władca Pierścieni". Miałam mgliste przeczucie ciepłej, rodzinnej sagi, napisanej lekko i z humorem - szybko okazało się, że było to przeczucie słuszne. Z początku byłam naprawdę oczarowana tą opowieścią. Było zabawnie, ciekawie i był Tolkien. Nie przeszkadzał mi nawet specyficzny narrator, czyli jeden z bohaterów opowiadający wydarzenia z perspektywy czasu, chociaż zwykle nie przepadam za tą formą. Gdyby ta książka do końca została taka, jak na początku, byłoby idealnie. Niestety pod koniec coś się popsuło...

Ale zacznijmy od bohaterów. Przyznaję, że ich charaktery mi się zlewały, postacie zdawały się wykreowane w zakresie niezbędnego minimum i tyle. Ale wiecie co? Kompletnie mi to nie przeszkadzało. Niziołkowie kochają literaturę (jak ja), namiętnie czytają co się da w oryginale (jak ja), uczą się walijskiego (hej, tak jak ja!), są muzykalni (jak ja), kochają góry i regularnie urządzają górskie wędrówki (jak ja... ok, i mój tata też) - poczułam przez chwilę, że to moje bratnie dusze. I byłam z nimi szczęśliwa, naprawdę. Machałam ręką na wszystkie niedoskonałości bohaterów, bo po prostu kochałam ich całym sercem. Dlatego z przykrością powitałam moment, w którym autorka bezczelnie i agresywnie podetknęła nam pod nos swoje poglądy polityczne i zepsuła tę piękną opowieść...

Zaczęło się psuć, gdy narratorka, Elka, zaczęła opowiadać własną historię. Wtedy nagle cała rodzina zrobiła się skrajnie religijna, jeden z bohaterów nawet wstąpił do seminarium, sama zaś Elka przejawiała istną histerię, gdy rzucała wszystko w środku randko-wycieczki bo jest niedziela i ona musi konieczne na mszę. Nie pochwalam, dla mnie to super-dziwne, ale mam świadomość, że nie mam prawa krytykować. Jednak myślałam, że nie zdzierżę gdy smarkata Elka na poważnym teście w szkole na pytanie o skutki ekonomiczne wybuchu wulkanu w 2010 odpowiedziała: głowy państw świata nie mogły przylecieć na pogrzeb naszej pary prezydenckiej. A już całkiem szlag mnie trafił jak kilka stron dalej w odpowiedzi na pytanie o korzyści płynące z członkostwa w Unii Europejskiej gówniara napisała w poprzek arkusza, że odmawia odpowiedzi ze względu na konflikt sumienia. W tym momencie cała moja sympatia do Pani Klunder wyparowała. Jako osoba z dyplomem z Europeistyki, która wie o czym mówi (w przeciwieństwie do Pani Klunder) i potrafi merytorycznie odpowiedzieć na pytanie, które przerosło Elkę, najchętniej po prostu trzepnęłabym autorkę przez tę pustą łepetynę. Zawsze mi się zdawało, że ludzie oczytani to ludzie wykształceni, a ludzie wykształceni to ludzie inteligentni, a ludzie inteligentni to ludzie, którzy nie idą ślepo za rządową propagandą i teoriami spiskowymi. Cóż, najwyraźniej się myliłam, bo autorka strzela cytatami i nawiązaniami do różnych dzieł literackich jak z kałacha, aż to się robi trochę nudne, ale za znajomością ogromnej ilości książek, niestety nie idzie umiejętność samodzielnego myślenia.

I tak właśnie polityka zepsuła mi lekturę. Poza tym to była naprawdę fajna książka, chociaż przyznaję, że tych odwołań do literatury jest tu trochę za dużo, w pewnym momencie zaczynają one męczyć. No i teraz mam problem, bo ja naprawdę polubiłam tych bohaterów, tę niespieszną akcję, ten humor i lekkość. Ale nie mogę, po prostu nie mogę zdzierżyć... ok, wdech, wydech. Powstrzymam się zanim powiem o kilka słów za dużo. Ocenę wystawiam pozytywną, bo dwie słabe sytuacje nie powinny przekreślić całej reszty tej powieści, która naprawdę jest w porządku. Dlatego łapcie sympatyczną siódemeczkę i miejmy nadzieję, że autorka się trochę ogarnie, bo ja naprawdę chętnie wróciłabym spędzić z Niziołkami jeszcze trochę czasu - ale więcej polityki nie ścierpię.

Moja ocena: 7/10

Za możliwość przeczytania książki dziękuje wydawnictwu Replika.