"Dobry Omen" - Terry Pratchett, Neil Gaiman

Na świecie pojawił się Antychryst. Zastępy zarówno niebieskie, jak i piekielne, zaczynają rozgrzewkę przed wielką bitwą, co oznaczać może tylko jedno - koniec świata. Nie wszystkim jest to jednak na rękę. Crowley - demon rozkochany w życiu na ziemi, i jego przyjaciel Azirafal - najprawdziwszy anioł, którego pasją są stare księgi, nie mają najmniejszej ochoty na apokalipsę. Postanawiają jej zapobiec. Problem w tym, że Czterech Jeźdźców (Motocyklistów?) Apokalipsy już wyruszyło, a Antychryst to sympatyczny 10-letni chłopiec, któremu leży na sercu los wielorybów i lasów tropikalnych. Ale najgorsze jest to, że ani Crowley ani Azirafal nie mają pojęcia gdzie tego chłopca szukać. A tymczasem dawna przepowiednia twierdzi, że świat się skończy w sobotę popołudniu...

Jest powszechnie wiadomym, że twórczość Sir Terry'ego Pratchetta darzę miłością wielką i bezwarunkową. Równie powszechną wiedzą jest, że zbieram się do zapoznania z twórczością Pana Gaimana, ale coś mi nie idzie. Przeczytałam jak do tej pory jedynie "Mitologię Nordycką", która nie jest jego oryginalna opowieścią, można więc śmiało stwierdzić, że nie mam o jego dziełach pojęcia. Jednak styl tej jedynej przeczytanej powieści przypadł mi do gustu, uznałam więc, że "Dobry Omen" z dużym prawdopodobieństwem okaże się arcydziełem. Czy tak się stało? Nie do końca.

Być może jest w tym moja wina. Nastawiłam się na Świat Dysku na sterydach, niepomna zwodu jaki wywołała we mnie seria napisana przez duet Pratchett-Baxter. Niestety w tym przypadku również barwna obecność Sir Terry'ego Pratchetta została stłamszona przez drugiego autora. Czułam pewien niedosyt jeśli chodzi o humor. Świat dysku przyzwyczaił mnie do autentycznego parskania śmiechem co pół strony - tutaj był to najwyżej uśmiech co stron kilkanaście. Oczywiście cała powieść jest utrzymana w lekkim, humorystycznym klimacie, ale gagi sytuacyjne wypadały tu wyjątkowo blado na tle kompletnego wariactwa Ankh-Morpork. A ja na takie właśnie wariactwo miałam nadzieję. Jedynym elementem, w którym widać było wyraźnie rękę Sir Terry'ego Pratchetta, był absurd. O tak, coś tak totalnie pokręconego mógł stworzyć tylko mistrz.

(...) wszystkie triumfy i katastrofy tego świata ludzie powodują nie dlatego, że są z gruntu źli albo z gruntu dobrzy, lecz dlatego, że są z gruntu ludźmi.

Miałam też nadzieję na wartką akcję i znów trochę się zawiodłam. Bywały takie momenty, gdy czułam się zwyczajnie znudzona lekturą. Tempo akcji spadało gdy uparcie śledziliśmy bohaterów nie mających większego wpływu na fabułę, cała opowieść z resztą rozkręcała się dość powoli. Nie nastąpił ten moment, kiedy historia porywa czytelnika i pędzi z nim przed siebie nie pozwalając mu się oderwać. Nie było napięcia, niecierpliwości. Nawet punkt kulminacyjny jakoś mi się rozmył.

Nie zrozumcie mnie źle - to bardzo dobra książka. Napisana z dużą dozą humoru, takiego jaki lubię najbardziej, z ciekawą i oryginalną opowieścią. Po prostu po tych dwóch wielkich nazwiskach na okładce oczekiwałam czegoś więcej. Wyobraźcie sobie, że sięgnęliście po najnowszą powieść autora, którego zawsze ocenialiście na 10/10, którego książki były zawsze dla Was najlepsze, idealne nawet, i nagle okazało się, że rzeczona najnowsza powieść to "tylko" 8/10. Wciąż wysoko, nawet bardzo. Ale liczyliście na więcej, prawda? No właśnie. Ja liczyłam.

I rzekł Pan Aniołowi, który u wschodniej bramy raju rozkoszy strzegł: Gdzież miecz płomienisty dany tobie?

I Anioł mu odpowiedział: Dopiero co miałem go przy sobie. Chyba się gdzieś zawieruszył. Pewnie następną razą głowę postradam.

I Panu mowę odjęło.

Ale dość tego narzekania. Pochwalić muszę dwójkę naszych głównych bohaterów - zarówno Crowley jak i Azirafal byli po prostu genialni. Mamy też kilka smaczków, o których żal nie wspomnieć, jak chociażby fakt, że wszystkie płyty przynoszone przez Crowleya do jego samochodu po pewnym czasie samoistnie zamieniały się w składankę The Best of Queen. No i chcąc nie chcąc muszę też docenić humor, na który narzekałam na początku. Być może duże znaczenie ma tutaj fakt, że książka została wydana prawie 30 lat temu, zanim ludzie stracili wszelki dystans do samych siebie. Chodzi o to, że humor "Dobrego Omenu" nie omija nikogo i za nic ma poprawność polityczną. Czy potraficie sobie wyobrazić, że w 2019 roku ktoś wydaje książkę z żartem: "Gdy tylko samochód zatrzymał się, Azirafal otworzył tylne drzwi i zaczął giąć się w ukłonach niczym stary Murzyn witający białego pana, który właśnie raczył powrócić na plantację."? Albo: "Czuła, że wygląda na nawiedzoną, wychudzoną i romantyczną, i tak by było, gdyby jeszcze schudła o trzydzieści funtów. Była przekonana, że cierpi na anoreksję, ponieważ, gdy tylko spoglądała w lustro, widziała w nim tłustą kobietę."? Ja sobie nie potrafię tego wyobrazić. A szkoda, bo wszystkim nam dobrze by zrobiło, gdybyśmy zaczęli się z siebie śmiać zamiast bez przerwy wykrzykiwać o urażonych uczuciach.

Mam wrażenie, że nie podkreśliłam wystarczająco mocno, że chociaż spodziewałam się po tej książce czegoś więcej, to i tak zaliczam ją do najlepszych, jakie miałam przyjemność czytać w tym roku. Padłam tutaj ofiarą własnych wygórowanych oczekiwań, książka jest w tej sytuacji niewinna. Jest lekka, zabawna, ale inteligentna. Niezbyt szybka, ale trzymająca uwagę. Żartobliwe odniesienia do popkultury i absurdalne gagi dodają jej tylko uroku. Niecierpliwie wyczekuję zapowiadanej na maj ekranizacji produkcji BBC. Tymczasem zaś lekturę "Dobrego Omenu" gorąco polecam wszystkim mającym chęć na nietuzinkową powieść z iście angielskim humorem.

Moja ocena: 8/10