"To" - Stephen King

W niewielkim miasteczku o nazwie Derry dzieją się przerażające rzeczy. Coś, a nie jest to ani człowiek ani zwierzę, dokonuje brutalnych morderstw, których ofiarami padają dzieci. Grupa dzieciaków wypowiada Temu wojnę, a gdy udaje im się przepędzić potwora, składają przysięgę, że jeśli kiedykolwiek powróci, oni również wrócą do Derry by zakończyć sprawę raz na zawsze. 27 lat później To znowu wypełza ze swojej kryjówki. Grupa przyjaciół zjeżdża do swojego rodzinnego miasta ze wszystkich stron świata, stopniowo odzyskując wspomnienia sprzed lat, na które dawno temu spadła nienaturalna zasłona zapomnienia. Razem przygotowują się do walki...

Chyba nie ma na świecie osoby, która nie słyszałaby o morderczym klaunie z powieści Stephena Kinga. "To" być może nie jest najlepszym z jego dzieł, lecz z pewnością jest jednym z najsłynniejszych. I zdecydowanie najbardziej upierdliwym do wyszukiwania na portalach książkowych, które wymagają co najmniej trzech liter wpisanych w odpowiednie pole, by wyświetlić listę pasujących wyników. Moje pierwsze podejście do tej cegły liczącej ponad 1100 stron zakończyło się totalną klapą, jednak rok później podjęłam kolejną próbę i tym razem przebrnęłam przez tę historię. Dziś, trzy miesiące po lekturze, wreszcie przybywam do Was z moimi przemyśleniami na jej temat.

Zacznę od tego, że chronologia w tej powieści ewidentnie ma problemy natury egzystencjalnej. Co rusz skaczemy między rokiem 1958 i 1985, a że śledzimy kilka osób, wydarzenia wcześniejsze i późniejsze w ramach każdego z tych okresów mieszają się ze sobą w zależności od tego, kto aktualnie jest "na tapecie". Do tego Pan King znany jest z tworzenia naprawdę pokręconych teorii (słucham właśnie audiobooka szóstej części cyklu "Mroczna Wieża" i łapię się przy tym za głowę tak często, że mam zakwasy na rękach), co bynajmniej nie pomaga zorientować się w tej historii. To jedna z książek, przy których naprawdę trzeba się skupić, żeby zrozumieć o co chodzi.

Jak to u Kinga, jesteśmy też raczeni mnóstwem dygresji i przemyśleń bohaterów, które momentami zdawały mi się zbędne i nazbyt rozwlekłe. A żeby wyczerpać temat wad tej powieści dodam, że nie do końca podobał mi się pomysł na samo To. Poważnie? Morderczy klaun? No błagam. I historia jego pochodzenia, którą poznajemy pod koniec książki - moim zdaniem była... Dziwna. Nie wiem też czy to ja się przyzwyczaiłam/uodporniłam, czy taki był zamysł autora, ale im dalej w las, tym mniej było elementów grozy. Powiedziałabym, że horror stopniowo przeradzał nam się w thriller, bo w moim odczuciu coraz mniej było strachu, a coraz więcej zwykłego napięcia.

Do pozostałych elementów jednak nie mogę się przyczepić, choćbym chciała. Nie od dziś wiadomo, że warsztat Pana Kinga stoi na najwyższym poziomie. Podobnie niezaprzeczalny jest fakt, że co jak co, ale postacie dziecięce to on tworzyć potrafi. Głęboko przemyślane, z wyrazistymi charakterami i porządnie ułożoną historią. Nie podobali mi się aż tak bardzo jako dorośli, ale jako dzieci byli wybornymi bohaterami.

Sama historia - ponownie: jak to u Kinga - rozwija się powoli, by pod koniec wciągnąć czytelnika jak czarna dziura. Jednak... Nie mam głębszych refleksji. Teraz, pisząc te słowa spytałam narzeczonego jak jemu podobało się "To". Dialog wyglądał tak:

- Podobało Ci się "To"?

- Podobało.

- Masz jakieś przemyślenia odnośnie tej książki?

- Hmm... Nie, raczej nie.

Być może dzieje się tak dlatego, że to typowy horror, nie aspirujący do miana powieści ambitnej. A może po prostu wszystko było dobre i nie ma o czym mówić.

Ogólnie "To" podobało mi się bardzo (zwłaszcza jak na horror), jednak czytałam kilka dzieł Kinga, którym do pięt nie dorasta (chociażby cykl "Mroczna Wieża"). To świetnie opowiedziana historia, która wciąga czytelnika i serwuje mu grupę naprawdę wyjątkowych bohaterów, jednak nieco zbyt długa - myślę, że niewiele by straciła na jakości, gdyby była o 300 stron krótsza. Jednak nie narzekam, bo kiedy już się wciągnęłam w tę historię, to sprawiała mi ogromną przyjemność. Przyznaję, przez pierwsze pół książki miałam pewne opory przed zgaszeniem światła w nocy i o to właśnie chodziło. Druga połowa to genialny wręcz thriller, od którego nie można się oderwać. Dlatego gorąco polecam jedną z najsłynniejszych powieści Stephena Kinga wszystkim, którzy lubią mocne przeżycia.

Moja ocena: 8/10